دبستان ربانی شیرازی خسروشاه

دبستان ربّانی شیرازی خسروشاه

از مدارس خسروشاه

    دبستان شهید آیت الله ربانی شیرازی، یکی از مدارس بزرگ ابتدایی در خسروشاه است که در کوی پاسداران خسروشاه و در مجاورت کتابخانه ی عمومی شیخ سلّار قرار گرفته است. این مدرسه در دو طبقه ساخته شده و از مدارس جدید و بازسازی شده ی خسروشاه به شمار می رود. مدرسه ی ربّانی شیرازی از یک سوی حیاط به سالن ورزشی نیز راه دارد. 

خسروشاه در دوران مشروطه

خسروشاه در دوران مشروطه

تاریخ خسروشاه

   آنچنان که از رویدادها و نوشته های تاریخی بر می آید، شهر خسروشاه در دوران انقلاب مشروطیّت، دارای نقش فعالی بوده است. این نقش به دلیل نزدیک بودن به تبریز، شهر ولیعهد نشین و پرآشوب آن زمان بوده است.

    در هنگام؛ محاصره ی شهر تبریز، توسط قوای عثمانی، خسروشاهیان نیز به تبع آن، به مضیقه افتادند. در این هنگام... .

(ادامه در نمایش کامل مطلب)

خسروشاه در دوران ایلخانان

خسروشاه در دوران ایلخانان

تاریخ خسروشاه

    خسروشاه در سال 618 هجری قمری ، مورد حمله ی اقوام بیابانگرد مغول شد. افراد بی رحم و خونریزی که آثار تمدّن را از ایران و دیگر کشورهای اسلامی از بین بردند و آبادی ها را ویران نمودند. کسانی که 38 سال بعد خلافت عبّاسی را که قوی ترین حکومت آسیا بود ، از میان برداشتند. مغول ها حکومت «ایلخانان» را تشکیل دادند.

    مغول ها برای فتح تبریز ، نخست به خسروشاه حمله ور شدند. این سال (618 ه.ق) منطقه ی خسروشاه و اطراف آن دچار خشکسالی و بی آبی بود. چیزی که زندگی را بر مردمان سخت و دشوار کرده بود. امّا بدون شک، برای مغولان که از سرمای هیمالیا می آمدند، این خشکسالی چندان دشوار نبود.

    مغولان مانند دیگر شهرهای ایران، خروشاه را نیز ویران کردند و عده ی زیادی را از بین بردند. امّا در دوران حکومت ایلخانان که توسّط «هلاکو خان» نواده ی «چنگیزخان مغول» برپا شده بود، بر آبادنی شهر افزوده شد. در  زمان فرمانروایی هلاکوخان کاروانسرا های مختلف در شهر ساخته شد و قسمت های تخریب شده ی شهر نیز بازسازی شدند.¹ در این دوران همچنین بر علم و دانش و فرهنگ و ادب در خسروشاه افزوده شد. از دانشمندان این دوره، نام «شیخ غلامحسین خسروشاهی» به چشم می خورد که مقبره اش در بوستان بزرگ شیخ سلّار خسروشاه قرار دارد. 

دورنمای مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی در پارک شیخ سلّار خسروشاه

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع مورد استفاده

1) کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

خسروشاه از ابتدا تا کنون

خسروشاه از ابتدا تا کنون

تاریخ خسروشاه

   تاریخ تشکیل شهر خسروشاه به دوره های پیش از میلاد و بنا به نظر باستان شناسان، به پنج هزار سال پیش می رسد. آثارباستانی یافته شده از یانیق تپه، که قدمتشان به سه هزار سال پیش از میلاد می رسد ، خبر از جریان داشتن زندگی در آن زمان ها را می دهد. این منطقه باید مکان زندگی، قبیله ی  آنیاشتانیا بوده باشد.

   البتّه نام گذاری شهر خسروشاه نیز داستان جالبی دارد.^* این شهر به دلیل تاج گذاری خسرو پرویز ساسانی در این مکان به این نام درآمده است.

    خسرو در این منطقه که آب و هوایی فوق العاده و خوب داشته به پرورش اسب های خود می پرداخته است. پس از آن که پدر خسرو از حکومت برکنار شد، او را به حکومت برگزیدند. امّا بهرام چوبین، یکی از سرداران هرمز -پدر خسرو- از حکومت او اطاعت نکرد و خود را شاه اعلام کرد. خسرو توانایی مقابله با وی را نداشت و به همین دلیل، به به روم گریخت. او با کمک فرمانروای روم، لشکری بزرگ تر تشکیل داد و به ایران بازگشت تا بهرام را از میان بردارد. در این زمان خسرو و لشکریانش در اطراف و داخل شهر خسروشاه، ساکن شدند و به استراحت پرداختند.خسرو به شهر آشنایی کامل داشت و هر روز برای شست و شو به یکی از چشمه های آن می رفت و از این طریق به خود نیرو می بخشید. سرانجام روز جنگ او با بهرام چوبین فرا رسید و خسرو در این جنگ بهرام را شکست داد. بهرام چوبین به سوی ترکان ماوراءالنّهر گریخت و خسرو در شهر خسروشاه تاج گذاری کرد. او خود را شاه ایران خواند و شهر نیز به این مناسبت ؛ خسروشاه نامیده شد. این شهر از این پس مورد توجّه قرار گرفت و روز به روز بر آبادی آن افزوده شد.¹

   البتّه بدیهی است این داستان؛ نقلی شفاهی از مردمان شهر است و بیش تر به افسانه می ماند تا حقیقت. چنانکه مردمان شهر بیش تر ساختمان های بسیار قدیمی را که کسی در زمان حال از ساخت آن ها خبر ندارد -با این حال بدیهی است که بیش از 200 سال قدمت ندارند- را به خسرو پرویز نسبت می دهند! امّا آن چه مسلم است؛ این است که نام گذاری شهر خسروشاه بی ارتباط به خسروپرویز و لشکرکشی او نیست؛ هرچند داستان واقعی و چرایی آن از جنبه ی تاریخی به طور قطع مشخص نیست.  

    چنانچه در ابتدا بیان شد؛ تاریخ زندگی در این مکان به پیش از دوران ساسانی و حتّی پیش از مهاجرت آریایی ها به ایران باز می گردد. چنانچه در آن زمان،

     اقوامِ - هیتی ها- ، -هوری ها- ، -اورارتوئی ها- ، -لولوبی ها- و -کوتی ها- در این مکان زندگی می کرده اند. در آن هنگام این منطقه و اطراف آن -ایالت دالیان- نام داشته اند. یکی از مهم ترین قلعه های این ایالت نیز آنیاشتانیا بوده است.²

 

در ادامه به سیر تاریخی خسروشاه پس از ورود اسلام به ایران خواهیم پرداخت.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

*: این داستان بیشتر جنبه ی عامی دارد و ممکن است صحت آن در منابع معتبر یافت نشود. هرچند داستان جنگ بهرام چوبین با خسرو در منطقه ی آذربایجان یک رویداد تاریخی اثبات شده است، و نام گذاری شهر «خسروشاه» بدین نام نیز به احتمال بالا برگرفته از آن می باشد، امّا جزئیات داستان تضمین شدنی نیست.

1 و 2: کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه