محلّه ی جامع
محلّه ی جامع یا جوما مچید محله سئ، یکی از پنج محلّه ی قدیمی خسروشاه است. این محلّه مابین محله چرله و محلّه بازار قرار گرفته است.مسجد جامع خسروشاه در مرکز این محلّه قرار دارد و این محلّه نام خود را از آن گرفته است.
حسینیه ی حضرت زهرا (س) در سال 1394
میدانچه ی مقابل این مسجد و کوچه های اطراف آن، محلّه ی جامع را تشکیل می دهند. در مجاورت مسجد؛ حسینیّه ی حضرت زهرای خسروشاه نیز قرار گرفته است.
وبلاگ آنیا، به زودی کلیپی کوتاه از دیدنی های خسروشاه را منتشر خواهد نمود... .
این کلیپ در چند قسمت در وبلاگ قرار داده خواهد شد که هر قسمت؛ حدود 50 ثانیه تا 2 دقیقه خواهد بود.
در این کلیپ های کوتاهِ موزیکال، سفری به شهر تاریخی خسروشاه داشته باشید و نگاهی گذرا به دیدنی های آن بیاندازید.. .
منتظر این مجموعه ی کلیپ ها باشید... .
کمپ مسافر خسروشاه
کمپ مسافر خسروشاه و یا پارک مسافر خسروشاه ، در ورودی خسروشاه از سمت غرب و در کنار بزرگراه تبریز-آذرشهر و انتهای خیابان شهید آیت الله طالقانی که به پل هوایی متّصل می شود قرار گرفته است. این پارک در حدود چهار سال پیش برای استراحت مسافرانی که وارد شهر خسروشاه می شوند، ساخته شده است. در این پارک آلاچیق های بسیاری در کنار هم برای استراحت مسافران در نظر گرفته شده و همچنین ساختمانی نیز در داخل پارک برای نماز خانه و سرویس بهداشتی در نظر گرفته شده است. این پارک از اهالی شهر خسروشاه چندان مسافری ندارد و بیش تر گردشگرانی که به خسروشاه وارد و یا از آن خارج می شوند از این پارک استفاده می کنند.
مسجد امام حسین (ع)
مسجد امام حسین (ع) خسروشاه در محلّه ی چرله قرار گرفته است. این مسجد در حال حاضر، بزرگترین مسجد خسروشاه به شمار می رود. نمازجمعه ی خسروشاه در این مسجد برگزار می شود... . (بقیه در نمایش کامل مطلب)
مسجد سیدالشّهدا
مسجد سیدالشّهدای خسروشاه در محلّه ی بالاکوچه،بزرگ ترین محلّه ی خسروشاه قرار دارد.
این مسجد تا پیش از بازسازی مسجد امام حسین (ع) بزرگ ترین مسجد خسروشاه، به شمار می رفت و نمازجمعه در این مسجد برگزار می شد. این مسجد جزو مساجد مهم و البتّه قدیمی خسروشاه به شمار می رود. گفته می شود این مسجد، در حدود سال 944 هجری خورشیدی ، به دست، سازنده ی آرامگاه سلطان مضر بن عجیل ، (از امام زادگان که مقبره اش در نزدیکی خسروشاه و دیزج امیر مدار است) ساخته شده است. البتّه اکنون بازسازی شده است.
مسجد سیّد الشّهدا، دو در دارد که یکی به سوی حیاط و دیگری به داخل مسجد باز می شود. این مسجد کتیبه ای تاریخی نیز در داخل محراب داشت که اکنون در بیرون از مسجد به دیوار نصب شده است.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــ
منبع مورد استفاده کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه
مقبره ی قطب الدّین راوندی
از سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه
از بزرگان و مشاهیر خسروشاه در گذشته
نمایی از مقبره ی قطب الدّین راوندی
در محلّه ی راوند خسروشاه، مقبره ی عالمی بزرگ، به نام شیخ فضل الله راوندی کاشانی قرار دارد.
این مقبره درون یک بوستان کوچک قرار گرفته و نام بوستان نیز ،برگرفته از نام او او، بوستان قطب راوندی است. این مکان، در نزد مردم خسروشاه به « مصلی خسروشاه » معروف است که در آن مراسمات مذهبی گوناگون برگزار می شود. از جمله برگزاری مراسم عزاداری در روز عاشورا در که در آن ، دسته جات مختلف محلّات شهر در این مکان جمع می شوند.
شیخ فضل الله راوندی ، بنا به نقل تاریخ نویسان، از بزرگان و عالمان در اواسط قرن ششم هجری بوده است. این عالم کتب و نوشته های بسیاری همچون:
1- ادعیة السّر
2- الاربعون حدیثاً
3- تفسیر الراوندی ( الکافی )
4- الحماسه
5- النّوادر
و ... را نگاشته است.
بوستان قطب راوندی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منابع مورد استفاده
1- کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه
2- شنیده ها و دیده های نویسنده
محلّه ی چَرَلِه
محلّه ی چَرلِه ، یکی از پنج محلّه ی قدیمی خسروشاه است. این محلّه مابین محله جامع و محلّه بالاکوچه قرار گرفته است. برخی محلّه ی کوچک چای باشئ را نیز جزو این محلّه می شمارند.
درمورد نام این محلّه می شود گفت، برخی معتقدند، وجود چهارشاخه راه در رو به روی مسجد این محلّه، که در گذشته مراسم شاخسین در ماه محرّم در آن جا برگزار می شد، باعث نام گذاری این محلّه به «چهارراه» شده و سپس در ادامه در گویش مردمی به «چَرَلِه» تغییر نام داده است. امّا اسنادی وجه تسمیه ی این محلّه را علل دیگری می دانند.*
این محلّه همانند دیگر محلّات قدیمی خسروشاه با محوریّت یک مسجد به وجود آمده است و با آن مسجد شناخته می شود. مسجد امام حسین (ع)، بزرگ ترین مسجد خسروشاه، که نماز جمعه ی خسروشاه در آن برگزار می شود؛ در مرکز این محلّه قرار دارد.
این محلّه از یک سو به قبرستان بزرگ و قدیمی خسروشاه، ختم می شود که امروزه به پارک بزرگ شیخ سلّار تبدیل شده است. همچنین، برج کبوتران، از آثار تاریخی باقی مانده در خسروشاه نیز در منتهی الیه این محلّه قرار دارد. از این رو، شاید گفت، هرچند این محلّه تقریبا از مرکز شهر دور است، امّا از لحاظ نزدیک بودن به آثار تاریخی و قدیمی خسروشاه، وضع مناسبی دارد.
____________________
*: «نام چره له مشتق ازنام ترکی چئوریلیه . یا در اصل چئوریلیک ، چئویر ،چئویرمک دن دیر ،
این ایل در آذربایجان شرقی جز طوایف ایل قره‌داغی‌ها و در آذربایجان غربی، اردبیلجز طوایف ایل شاهسون می باشد.
در فتح بغداد قره چورلوها در کنار نادر شاه بودند و در کتاب جهانگشای نادری به دفعات ار قره چورلوها نابرده شده‌است. بولود قاراچورلو (سهند) سراینده کتابسازمین سوزو (سخن ساز من) که افسانه‌های دده قورقود را بصورت حماسی به زبان ترکی آذری سروده‌است نیز از شعرای قره چورلو میباشد. گفتنی است زادگاه این شاعر بزرگ شهر مراغه پایتخت ایلخانان میباشد
مردم ایل قره چورلو به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می کنند و مسلمان شیعه هستند.» ”س.ب؛ از کاربران وبلاگ آنیاشتانیا“
مسجدجامع خسروشاه
از سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه
نمایی از داخل مسجد جامع خسروشاه در روز جشن نیمه ی شعبان سال 1392
مسجد جامع خسروشاه ؛ یکی از مساجد قدیمی ایران است که جزو آثار ملّی ایران به شمار می آید.
زمان ساخت دقیق این مسجد مشخّص نیست؛ ولی برخی از افراد قدمت مسجد را با توجه به کتیبه و دست نوشته ی یافته شده بر روی یکی از ستون های آن -که احتمالا توسط معماران بنا نوشته شده است- و عددی چهاررقمی در آن وجود دارد، چیزی حدوداً بیش از دویست سال ذکر کرده اند. اما به نظر می رسد قدمت واقعی بنا فراتر از آن باشد و احتمالاً به دوران صفوی برسد. چرا که در آن زمان در اکثر شهرها و روستاها مساجدی ساخته شدند و مسجد دیگری نیز در خسروشاه ، از همین دوران به جامانده است... .
بقیّه ی مقاله را در نمایش کامل مطلب بخوانید... .
مساجد مهم خسروشاه*
خسروشاه جزو شهرهای مذهبی ایران به شمار می رود. احداث نخستین حوزه ی علمیّه ی شمال غرب ایران توسّط عالمی مانند شیخ سلّار در این شهر و ساخته شدن اوّلین مسجد منطقه با نام ـ عیده مسجد ـ در محل یک آتشکده ـ آتشکده ی بهرام ـ و وجود عارفان و عالمان دینی بسیار در قبرستان باستانی خسروشاه این ادّعا را ثابت می کند. از این رو مساجد مختلفی در نقاط شهر وجود دارد.
از آن جایی که مساجد خسروشاه با توجّه به وسعت این شهر، بسیار زیاد هستند ، توجّه بسیاری را به خود جلب کرده اند. در پنج محلّه ی اصلی این شهر ، پنج مسجد اصلی و بزرگ و چندین مسجد فرعی و کوچک وجود دارد. بسیاری از مساجد نیز تخریب شده اند و یا قابل استفاده نیستند. جالب اینجاست که فاصله ی محلّات و مساجد بسیار به هم نزدیک هستند. یک مسجد جدید نیز در کوی ولیعصر خسروشاه که جزو محلّات جدید خسروشاه به شمار می رود ساخته شده است.
کارشناسان علّت وجود بیش از 40 مسجد خسروشاه را ، که بیشتر آن ها در این بخش از شهر جا گرفته اند، وسعت و جمعیّت زیاد خسروشاه در طول تاریخ می دانند.1
برای مثال جمعیّت خسروشاه را در دوران صفوی بیش از 25000 نفر اعلام کرده اند که اگر این آمار صحیح باشد، با توجّه به آن زمان، خسروشاه باید جزو شهرهای آباد ایران می بوده است. حتّی مسجدی در یک از مناطق خسروشاه که تقریباً نزدیک بیرون شهر است، از زمان صفویان به جا مانده است که محدوده ی وسیع شهر در آن دوران را نشان می دهد. البتّه این را نیز باید در نظر گرفت که خسروشاه در این دوران در نزدیکی پایتخت ایران ـ تبریز ـ جای گرفته بوده و مسلّماً مورد توجّه بوده است و ممکن است محل زندگی و استراحت برخی از پایتخت نشینان نیز به شمار آمده باشد.
البتّه وجود فرقه ها و عقاید گوناگون در بین مردمان شهر نیز عامل دیگری برای تعدد مساجد بوده است.1
امروزه هرچند این گوناگونی وجود ندارد، با این حال تأثیر خود را بر زندگی افراد و اهالی گذاشته است.
به هرحال اکنون پنج مسجد مهم و پررونق در خسروشاه وجود دارند که نماد پنج محلّه ی اصلی این شهرند.
2- مسجد سیدالشّهدا (ع) خسروشاه
3- مسجد امیر المؤمنین (ع) خسروشاه
برای دیدن تصاویر مساجد خسروشاه به ادامه ی مطلب سر بزنید
برای این کار مربّع قرمز رنگ سمت چپ را کلیک کنید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منابع مورد استفاده
1- کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه
*- شنیده ها ، دیده ها و دانسته های نویسنده
خسروشاه در دوران ایلخانان
خسروشاه در سال 618 هجری قمری ، مورد حمله ی اقوام بیابانگرد مغول شد. افراد بی رحم و خونریزی که آثار تمدّن را از ایران و دیگر کشورهای اسلامی از بین بردند و آبادی ها را ویران نمودند. کسانی که 38 سال بعد خلافت عبّاسی را که قوی ترین حکومت آسیا بود ، از میان برداشتند. مغول ها حکومت «ایلخانان» را تشکیل دادند.
مغول ها برای فتح تبریز ، نخست به خسروشاه حمله ور شدند. این سال (618 ه.ق) منطقه ی خسروشاه و اطراف آن دچار خشکسالی و بی آبی بود. چیزی که زندگی را بر مردمان سخت و دشوار کرده بود. امّا بدون شک، برای مغولان که از سرمای هیمالیا می آمدند، این خشکسالی چندان دشوار نبود.
مغولان مانند دیگر شهرهای ایران، خروشاه را نیز ویران کردند و عده ی زیادی را از بین بردند. امّا در دوران حکومت ایلخانان که توسّط «هلاکو خان» نواده ی «چنگیزخان مغول» برپا شده بود، بر آبادنی شهر افزوده شد. در زمان فرمانروایی هلاکوخان کاروانسرا های مختلف در شهر ساخته شد و قسمت های تخریب شده ی شهر نیز بازسازی شدند.1 در این دوران همچنین بر علم و دانش و فرهنگ و ادب در خسروشاه افزوده شد. از دانشمندان این دوره، نام «شیخ غلامحسین خسروشاهی» به چشم می خورد که مقبره اش در بوستان بزرگ شیخ سلّار خسروشاه قرار دارد.
دورنمای مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی در پارک شیخ سلّار خسروشاه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
منابع مورد استفاده
1) کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه
