مسجد امام حسین (ع)

مسجد امام حسین (ع)

از مساجد خسروشاه

   مسجد امام حسین (ع) خسروشاه در محلّه ی چرله قرار گرفته است. این مسجد در حال حاضر، بزرگترین مسجد خسروشاه به شمار می رود.  نمازجمعه ی خسروشاه در این مسجد برگزار می شود... . (بقیه در نمایش کامل مطلب)

مسجد سیدالشّهدا

مسجد سیدالشّهدا

از مساجد خسروشاه

   مسجد سیدالشّهدای خسروشاه در محلّه ی بالاکوچه،بزرگ ترین محلّه ی خسروشاه قرار دارد.

   این مسجد تا پیش از بازسازی مسجد امام حسین (ع) بزرگ ترین مسجد خسروشاه، به شمار می رفت و نمازجمعه در این مسجد برگزار می شد. این مسجد جزو مساجد مهم و البتّه قدیمی خسروشاه به شمار می رود. گفته می شود این مسجد، در حدود سال 944 هجری خورشیدی ، به دست، سازنده ی آرامگاه سلطان مضر بن عجیل ، (از امام زادگان که مقبره اش در نزدیکی خسروشاه و دیزج امیر مدار است) ساخته شده است. البتّه اکنون بازسازی شده است. 

   مسجد سیّد الشّهدا، دو در دارد که یکی به سوی حیاط و دیگری به داخل مسجد باز می شود. این مسجد کتیبه ای تاریخی نیز در داخل محراب داشت که اکنون در بیرون از مسجد به دیوار نصب شده است.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ

منبع مورد استفاده کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

مقبره ی قطب الدّین راوندی

مقبره ی قطب الدّین راوندی

از سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه

از بزرگان و مشاهیر خسروشاه در گذشته

 از بوستان های خسروشاه

نمایی از مقبره ی قطب الدّین راوندی

   در محلّه ی راوند خسروشاه، مقبره ی عالمی بزرگ، به نام  شیخ فضل الله راوندی کاشانی قرار دارد.

   این مقبره درون یک بوستان کوچک قرار گرفته و نام بوستان نیز ،برگرفته از نام او او، بوستان قطب راوندی است. این مکان، در نزد مردم خسروشاه به « مصلی خسروشاه » معروف است که در آن مراسمات مذهبی گوناگون برگزار می شود. از جمله برگزاری مراسم عزاداری در روز عاشورا در که در آن ، دسته جات مختلف محلّات شهر در این مکان جمع می شوند.

   شیخ فضل الله راوندی ، بنا به نقل تاریخ نویسان، از بزرگان و عالمان در اواسط قرن ششم هجری بوده است. این عالم کتب و نوشته های بسیاری همچون:

1- ادعیة السّر

2- الاربعون حدیثاً

3- تفسیر الراوندی ( الکافی )

4- الحماسه

5- النّوادر

و ... را نگاشته است.

بوستان قطب راوندی

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع مورد استفاده

1- کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

2- شنیده ها و دیده های نویسنده

محلّه ی چَرَلِه

محلّه ی چَرَلِه

از محلّات قدیمی خسروشاه

-------------------------------

   محلّه ی چَرلِه ، یکی از پنج محلّه ی قدیمی خسروشاه است. این محلّه مابین محله جامع و محلّه بالاکوچه قرار گرفته است. برخی محلّه ی کوچک چای باشئ را نیز جزو این محلّه می شمارند.

   درمورد نام این محلّه می شود گفت، برخی معتقدند، وجود چهارشاخه راه در رو به روی مسجد این محلّه، که در گذشته مراسم شاخسین در ماه محرّم در آن جا برگزار می شد، باعث نام گذاری این محلّه به «چهارراه» شده و سپس در ادامه در گویش مردمی به «چَرَلِه» تغییر نام داده است. امّا اسنادی وجه تسمیه ی این محلّه را علل دیگری می دانند.^* 

   این محلّه همانند دیگر محلّات قدیمی خسروشاه با محوریّت یک مسجد به وجود آمده است و با آن مسجد شناخته می شود. مسجد امام حسین (ع)، بزرگ ترین مسجد خسروشاه، که نماز جمعه ی خسروشاه در آن برگزار می شود؛ در مرکز این محلّه قرار دارد.    

   این محلّه از یک سو به قبرستان بزرگ و قدیمی خسروشاه، ختم می شود که امروزه به پارک بزرگ شیخ سلّار تبدیل شده است. همچنین، برج کبوتران، از آثار تاریخی باقی مانده در خسروشاه نیز در منتهی الیه این محلّه قرار دارد. از این رو، شاید گفت، هرچند این محلّه تقریبا از مرکز شهر دور است، امّا از لحاظ نزدیک بودن به آثار تاریخی و قدیمی خسروشاه، وضع مناسبی دارد.

____________________

*: «نام چره له مشتق ازنام ترکی چئوریلیه . یا در اصل چئوریلیک ، چئویر ،چئویرمک دن دیر ،

و از سویی دیگر وجود مسجد کوچک قره خان که درنزدیکی آن میباشد روی هم لغت « قره چورلو »را تداعی میکند . و چنین است مختصر از ایل قره چورلو :قره چورلو و یا قاراچورلو نام یکی از ایلات ترک منطقه قرچه‌داغ یا ارسباران در آذربایجان ایران است.

این ایل در آذربایجان شرقی جز طوایف ایل قره‌داغی‌ها و در آذربایجان غربی، اردبیلجز طوایف ایل شاهسون می باشد.

در فتح بغداد قره چورلوها در کنار نادر شاه بودند و در کتاب جهانگشای نادری به دفعات ار قره چورلوها نابرده شده‌است. بولود قاراچورلو (سهند) سراینده کتابسازمین سوزو (سخن ساز من) که افسانه‌های دده قورقود را بصورت حماسی به زبان ترکی آذری سروده‌است نیز از شعرای قره چورلو میباشد. گفتنی است زادگاه این شاعر بزرگ شهر مراغه پایتخت ایلخانان میباشد

مردم ایل قره چورلو به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می کنند و مسلمان شیعه هستند.»        ”س.ب؛ از کاربران وبلاگ آنیاشتانیا“  

مسجدجامع خسروشاه

مسجدجامع خسروشاه

از مساجد خسروشاه

از سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه

نمایی از داخل مسجد جامع خسروشاه در روز جشن نیمه ی شعبان سال 1392

    مسجد جامع خسروشاه ؛ یکی از مساجد قدیمی ایران است که جزو آثار ملّی ایران به شمار می آید.

    زمان ساخت دقیق این مسجد مشخّص نیست؛ ولی برخی از افراد قدمت مسجد را با توجه به کتیبه و دست نوشته­ ی یافته شده بر روی یکی از ستون های آن -که احتمالا توسط معماران بنا نوشته شده است- و عددی چهاررقمی در آن وجود دارد، چیزی حدوداً بیش از دویست سال ذکر کرده اند. اما به نظر می رسد قدمت واقعی بنا فراتر از آن باشد و احتمالاً به دوران صفوی برسد. چرا که در آن زمان در اکثر شهرها و روستاها مساجدی ساخته شدند و مسجد دیگری نیز در خسروشاه ، از همین دوران به جامانده است... .

بقیّه ی مقاله را در نمایش کامل مطلب بخوانید... .

مساجد مهم خسروشاه

مساجد مهم خسروشاه^*

   خسروشاه جزو  شهرهای مذهبی ایران به شمار می رود. احداث نخستین حوزه ی علمیّه ی شمال غرب ایران توسّط عالمی مانند شیخ سلّار در این شهر و ساخته شدن اوّلین مسجد منطقه با نام ـ عیده مسجد ـ در محل یک آتشکده ـ آتشکده ی بهرام ـ و وجود عارفان و عالمان دینی بسیار در قبرستان باستانی خسروشاه این ادّعا را ثابت می کند. از این رو مساجد مختلفی در نقاط شهر وجود دارد.

   از آن جایی که مساجد خسروشاه با توجّه به وسعت این شهر، بسیار زیاد هستند ، توجّه بسیاری را به خود جلب کرده اند. در پنج محلّه ی اصلی این شهر ، پنج مسجد اصلی و بزرگ و چندین مسجد فرعی و کوچک وجود دارد. بسیاری از مساجد نیز تخریب شده اند و یا قابل استفاده نیستند. جالب اینجاست که فاصله ی محلّات و مساجد بسیار به هم نزدیک هستند. یک مسجد جدید نیز در کوی ولیعصر خسروشاه که جزو محلّات جدید خسروشاه به شمار می رود ساخته شده است.

   کارشناسان علّت وجود بیش از 40 مسجد خسروشاه را ، که بیشتر آن ها در این بخش از شهر جا گرفته اند، وسعت و جمعیّت زیاد خسروشاه در طول تاریخ می دانند.¹

   برای مثال جمعیّت خسروشاه را در دوران صفوی بیش از 25000 نفر اعلام کرده اند که اگر این آمار صحیح باشد، با توجّه به آن زمان، خسروشاه باید جزو شهرهای آباد ایران می بوده است. حتّی مسجدی در یک از مناطق خسروشاه که تقریباً نزدیک بیرون شهر است، از زمان صفویان به جا مانده است که محدوده ی وسیع شهر در آن دوران را نشان می دهد. البتّه این را نیز باید در نظر گرفت که خسروشاه در این دوران در نزدیکی پایتخت ایران ـ تبریز ـ جای گرفته بوده و مسلّماً مورد توجّه بوده است و ممکن است محل زندگی و استراحت برخی از پایتخت نشینان نیز به شمار آمده باشد.

    البتّه وجود فرقه ها و عقاید گوناگون در بین مردمان شهر نیز عامل دیگری برای تعدد مساجد بوده است.¹

   امروزه هرچند این گوناگونی وجود ندارد، با این حال تأثیر خود را بر زندگی افراد و اهالی گذاشته است.

   به هرحال اکنون پنج مسجد مهم و پررونق در خسروشاه وجود دارند که نماد پنج محلّه ی اصلی این شهرند.

برای دریافت اطّلاعات درمورد هر یک از مساجد، روی نام آن کلیک کنید

به زودی مطالب تمامی مساجد در وبلاگ نوشته خواهد شد.

1- مسجد جامع خسروشاه

2- مسجد سیدالشّهدا (ع) خسروشاه

3- مسجد امیر المؤمنین (ع) خسروشاه

4- مسجد امام حسین (ع) خسروشاه

5- مسجد قطب راوندی خسروشاه

برای دیدن تصاویر مساجد خسروشاه به ادامه ی مطلب سر بزنید

برای این کار مربّع قرمز رنگ سمت چپ را کلیک کنید.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

منابع مورد استفاده

1- کتاب خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

*- شنیده ها ، دیده ها و دانسته های نویسنده

محلّه ی بازار

محلّه ی بازار

از محلّات قدیمی خسروشاه

-------------------------------

   محلّه ی بازار یا بازار کوچه سئ، یکی از پنج محلّه ی قدیمی خسروشاه است. این محلّه مابین دو محلّه ی چَرَلِه و بالاکوچه قرار گرفته است. از یک سمت نیز به محلّه ی قطب راوندی، راه دارد.

    در مرکز این محلّه مسجد امیرالمؤمنین قرار داد. همچنین مسجد کوچک دیگری نیز که درالقرآن خسروشاه در آن فعّالیت می کند در این محلّه است. محلّه ی بازار از مراکز مذهبی خسروشاه به شمار می رود. در این محلّه همچنین می توان آثاری از چندین باب مغازه ی قدیمی را که در کنار هم قرار گرفته اند مشاهده کرد. این بافت سنّتی در نوع خود بسیار جالب توجّه است. همچنین دو درخت کهنسال در مرکز این محلّه خودنمایی می کنند.

تصاویری از شبیه گردونی محلّه ی بازار خسروشاه، از رسوم قدیمی، ماندگار و محبوب در خسروشاه

شیخ سلّار دیلمی

مقبره ی شیخ سلّار دیلمی

ز سری مقالات: سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه

از سری مقالات: بزرگان و مشاهیر خسروشاه در گذشته

    شیخ سلّار دیلمی معروف به اوّلین فقیه شیعی ایرانی، از جمله مشاهیر و بزرگانی است که در خسروشاه مدفون هستند. مقبره ی وی در قبرستان قدیمی خسروشاه قرار داشت که اکنون به پارک شیخ سلّار تبدیل شده است. ساختمان کنونی مقبره در حدود 15 سال پیش ساخته شده است و در آن به زیبایی از اصول معماری کهن ایرانی-اسلامی استفاده شده است. البتّه نمای بیرونی مقبره، بار دیگر در سال 93 بهبود یافته و تزئیناتی بدان افزوده شده است. این مقبره از مراکز تاریخی و مذهبی مورد توجّه خسروشاه است و در سال های اخیر به نماد بسیاری از اماکن مهم شهر بدل شده است. در خرداد ماه سال 1393 ه.خ، کنگره ای با نام "کنگره ی ملّی شیخ سلّار دیلمی" در جوار مقبره ی وی و همچنین در شهر تبریز برگزار شد. در این کنگره کتابی تحت عنوان "شیخ سلار، سالار فقیهان" نوشته ی دکتر هادی هاشمیان نیز رونمایی و در بین حضّار پخش شد. در این کتاب نظرات برخی از بزرگان درمورد شیخ سلّار، منابع متعدّد و معتبری که از وی نام برده اند و همچنین تصاویری از نسخ دستی کتاب های او چاپ شده اند.

    شیخ سلّار دیلمی همان طور که از نامش پیدا است از بزرگان اهل دیلم است. وفات او را در رمضان سال 463 و یا صفر 448 ه.ق ثبت نموده اند. وی از شاگردان شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی به شمار می رود. آثار متعدّدی نیز از وی بر جا مانده است که از جمله ی آن ها می توان به:

1. المقنع فی المذهب و التقریب در اصول

2. الابواب و الاصول در فقه

3. فقه المراسم

4. التذکرة من حقیقة الجوهر

    اشاره کرد.¹

    مقبره ی این عالم اسلامی درحال حاضر هم به عنوان مکانی دیدنی و نمادین و هم به عنوان زیارتگاه مورد توجّه گردشگران است. به طور معمول در روزهای آخر هفته می توان به درون آن نیز وارد شد و قبر وی را از نزدیک زیارت کرد.

برای مطالعه ی بیشتر

• مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی
• قبرستان قدیمی خسروشاه 

-----------------------------

1- خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه

مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی

مقبره ی شیخ غلامحسین خسروشاهی

از سری مقالات: سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه

از سری مقالات: بزرگان و مشاهیر خسروشاه در گذشته

....

   این مقبره در قسمت جنوب غرب پارک و بوستان بزرگ شیخ سلّار خسروشاه قرار دارد. 

   بنای بسیار زیبایی در آرامگاه او ساخته شده و بناهای اطراف آن نیز با آبنمایی زیبا درحال تکمیل است.

   شیخ غلامحسین خسروشاهی از عالمان دوران ایلخانان بوده است. در زیر گنبد این مقبره ، مشخصات این دانشمند نوشته شده است. سنگ قبر تاریخی نیز در آرامگاه او قرار دارد.

   این مقبره شب ها نورپردازی بسیار زیبایی می شود.

در ادامه ی مطلب می توانید عکس های بیش تری را از این مقبره ببینید

برای رفتن به ادامه ی مطلب مربّع قرمز رنگ زیر تاریخ مطلب را کلیک کنید.

قبرستان قدیمی خسروشاه

قبرستان قدیمی خسروشاه

از سری مقالات: سازه ها و اماکن تاریخی خسروشاه

   قبرستان بزرگ خسروشاه، که در آن بزرگان و علمای بسیاری دفن گشته اند، در خیابان شیخ سلّار خسروشاه قرار گرفته است. این قبرستان اکنون به پارک شیخ سلّار تبدیل شده است.

   بنا به نقل قول های بسیار، قبرستان بزرگ و تاریخی خسروشاه ، پس از مقبرة الشّعرای تبریز ، مدفن بیش ترین عالمان و بزرگان است.

   این گورستان، علاوه بر پارک شیخ سلّار ، بخشی از خیابان شیخ سلّار و مجتمع ورزشی تختی ، گلزار شهدای خسروشاه و پارک سادات ، در آن سوی خیابان شیخ سلّار را در بر می گیرد.

   در گذشته ، در این قبرستان ، همه ی افراد به صورت قوم و قبیله ای دفن می شدند و سادات بخش مجزّایی داشتند. پارک سادات در سوی دیگر خیابان شیخ سلّار ؛ بخش سادات گورستان بوده است.

   در قبرستان بزرگ خسروشاه ، بزرگان زیادی دفن شده اند، که می توان از میان آن ها به:

1- شیخ سلّار دیلمی«اوّلین فقیه شیعی ایرانی»

2- شیخ غلامحسین خسروشاهی«از بزرگان دوران ایلخانان»

3- خواجه یونس خسروشاهی«جد حکیم شمس الدّین خسروشاهی»

4- حاج میرزا محمّد شیخ الشّریعه«پدر آیت الله حاج میرزا ابولحسن انگجی»

5- مولانا شیخ علی خسروشاهی

6- میرمحمّدآقا و میرآقا خسروشاهی«از مشروطه خواهان»⁽¹⁾

   اشاره کرد.سنگ قبرهای تاریخی و قوچ های سنگی جالبی نیز در این قبرستان وجود داشته اند که اکنون به موزه منتقل شده اند. دو عدد از قوچ های سنگی که در این قبرستان وجود داشت اکنون در مقابل در موزه ی آذربایجان نصب گردیده است. قدمت این قوچ ها به دوران باستان برمی گشته و گفته می شود مردم آن روزگار خیال می کردند که این قوچ ها از قبرها مراقبت خواهند کرد. البتّه ممکن بوده که این قوچ ها برای نمای قبرستان به کار رفته باشد.  

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

(1): خلاصه ای از تاریخ و فرهنگ خسروشاه